Er lijkt geen einde te komen aan de zomer. Heerlijk ‘uitzomeren’! Hoe fantastisch is dat? Maar er zit ook een schaduwkantje aan. Een schaduwkantje??? Jawel, want de natuur is eigenlijk al eventjes begonnen aan de beweging naar binnen. We noemen dat op een bepaald moment gemakkelijkheidshalve de herfst ;) Je merkt het niet alleen aan de eerste dorre blaadjes en de frissere ochtenden en dito avonden zo eind augustus, maar ook aan de verandering in de kleur van het licht en de lichtintensiteit. Mogelijks voel je de herfst ook in je lijf?
Hoezo? Onze lichamen zijn perfecte antennes die feilloos de seizoensveranderingen opvangen. Dat vergeten we nogal gemakkelijk én graag, als we eerlijk zijn. Zeker met zo’n heerlijke nazomer. Velen van ons – ik ook ;) – willen graag vasthouden aan die uitbundige vrolijke zomerse energieën terwijl onze lichamen – willens nillens – al volop in de ‘beweging-naar-binnenmodus’ zitten en ons uitnodigen om los te gaan laten. En voor je het goed en wel beseft zit je met een disbalans. Onze wil heeft – zeker in onze beschaafde wereld – redenen te over om niet te luisteren naar dat lichaam en door te blijven gaan.
Het is dan ook niet vreemd dat tijdens deze tijd van het jaar nogal wat mensen – en met stip de hoog gevoelige zieltjes onder ons – klagen over depressieve gevoelens, lusteloosheid, moe zijn, een ‘vreemd’ gevoel aan de maag hebben of ’tout court’ moeite met de spijsvertering hebben, puistjes en andere huiduitslag krijgen, verveelt zitten met een riekende adem, met een beladen tong rondlopen, een drukkend en soms pijnlijk gevoel ter hoogte van de lever voelen of zelfs regelrechte gal- en levercrisissen ervaren. Geen paniek dus, lieve medemens, het is ‘het vallen van het blad’ :) Als je het toch niet vertrouwt, ga dan zeker langs bij je dokter!
Daar waar onze ogen de belangrijkste organen zijn om de seizoensveranderingen op te vangen en door te seinen naar onze hersenen, zo is de lever hét orgaan dat het gevoeligst reageert op deze veranderingen. De lever schakelt in de herfst als het ware over naar een lagere versnelling om zich verder voor te bereiden op het winterritme. Ai ai, dat past helemaal niet in mijn drukke, drukker, drukste leven waar ik vooral wil blijven doorgaan, maar ik val in herhaling :)
Nochtans speelt de lever een zeer belangrijke rol in het behouden én verbeteren van onze algehele gezondheid. Lui kan je dit orgaan alles behalve noemen, hij vervult ontzettend veel taken in ons lichaam, zo’n 400-tal. Je zou kunnen zeggen dat hij zowat de draaischijf van onze gezondheid is. Worstel je met een chronische aandoening – zowel fysiek als psychisch – dan kan je er donder op zeggen dat je leverfunctie verstoord is.
Hoe leg je je lever nu in de watten?
Eén van de bekendere jobs van de lever is het ontgiften van schadelijke stoffen. Nu hij het wat kalmer aan gaat doen, vermindert logischerwijze ook de ontgiftingscapaciteit. Een goed idee misschien om hem wat te ontzien?!
Hier wordt je lever vrolijk van:
1. Neem voldoende tijd om te eten
We noemen ‘het’ een maal-tijd, remember? ;) Het is dus een heel goed plan om ruim de tijd te nemen om te eten, goed te kauwen alvorens je doorslikt en te stoppen met eten als je genoeg hebt.
2. Eet vers, biologisch, lokaal en seizoensgebonden
Bedenk dat de natuur zo zijn redenen heeft waarom juist nu deze groente goed groeien en bloeien. Naar het einde van de zomer toe bijvoorbeeld vraagt je lever je om de typische zomergroenten (tomaten, paprika, sla, venkel, komkommer, … ) los te laten en zachtjes over te schakelen op de echte herfstgroenten (pompoen, veldsla, kolen, pastinaak, spinazie, rode biet … )
Kies jij al voor verse biologische voeding en voeding die de natuur op dit ogenblik in onze contreien voorziet?
3. Kies ‘zachte’ kooktechnieken
Als je je eten bereidt – en dat geldt ook en vooral voor vlees, vis en eieren – kies je het best voor koken, stomen, pocheren of in de oven klaarmaken in plaats van bakken, frituren en braden. Weg met die frieten! Lang leve de maaltijdsoepen en stoofpotjes ;)
4. Vermijd suiker
Meer bepaald en met stip glucose-fructosestropen, geraffineerde suikers, chemische suikervervangers & alcoholsuikers. Met regelmaat deze stoffen consumeren, is een regelrechte aanval op je lever.
5. Eet meer bittere groenten en kruiden
Ja, verwen je lever op tijd en stond met bittere groenten (zoals witlof, andijvie,…) en bittere kruiden (paardenbloem, mariadistel, kamille, alsem, …). Je lever is echt gek op bitter! Je kan theetjes van deze kruiden aangenamer laten smaken door er zoethout aan toe te voegen. Zelf trakteer ik mijn lever regelmatig op het ‘kleine Zweedse kruidenbitter’ van Maria Treben. Dat is een ‘drank’ op basis van bittere kruiden en alcohol. Het ruikt als ‘Dettol’ en de smaak is navenant, maar mijn lever fleurt er vanop ondanks de alcohol :) Een echt wondermiddel.
6. Las een eetpauze in
Vermijd heel de dag door te ‘sneukelen’ en ’s avonds veel en zwaar te eten. Anders gezegd: Neem je avondmaal vroeg – ten laatste tegen 18u – en hou het licht en luchtig.
7. Verminder of – bij voorkeur – stop je tabak- en alcoholconsumptie
Je lever heeft een behoorlijke kluif aan het afbreken van alcohol en tabak. Het betekent een extra belasting van je lever die meestal al overwerkt is en in de problemen zit.
8. Beweeg meer
Het is cliché, maar elke dag een kleine wandeling in de natuur – dat kan ook een park zijn! – doet wonderen voor je lever. En denk er tijdens de wandeling aan om af en toe diep adem te halen. Extra zuurstof = extra ontgiften via je longen. 2 vliegen in 1 klap! Lever blij :)
9. Ga op tijd slapen
Rond je dag af op een creatieve manier in plaats van ’s avonds voor je pc en andere beeldschermen door te brengen. Vermijd ook al te fel licht. Steek beter wat sfeerverlichting aan.
Wat ontspant je? Waar word je rustig(er) van? Ga jij vroeg naar bed?
10. Ontwijk beroepsklagers, negatief ingestelde mensen en andere ‘creeps’ zoveel als mogelijk
Misschien soms gemakkelijker gezegd dan gedaan, maar doe het ‘anyway’. Life is supposed to be fun!
11. Laat datgene wat je teveel stress, druk en spanning bezorgt los
Wat of wie geeft jou veel stress, druk en spanning? Hoe kan je deze stoorzenders vermijden?
12. Wat ligt er op je lever?
Ja, het is de moeite waard om je over de vraag te bezinnen :) Vaak gaat dat over personen, situaties of gebeurtenissen die heel nauw verbonden zijn met wat wij als bijzonder onaangename emoties ervaren met stip voor boosheid, zwartgalligheid en onvrede. Het kan behoorlijk uitdagend zijn om manieren te vinden om deze emoties te verwerken. Samenwerken met een coach, therapeut of andere zorgverlener bij wie je je veilig genoeg voelt, kan aangewezen zijn.
13. Doe af en toe een leverpakking
Zo doe je dat:
Maak een papje van lauw water, groene klei en enkele druppels etherische olie van rozemarijn. Verdeel dit op een katoenen doek en leg dat op je lever. Wind er vervolgens een droge handdoek rond en kruip een half uurtje onder een warm dekentje. Je kan ondertussen naar een ontspannend zacht muziekje luisteren bijvoorbeeld. Drink achteraf thee van paardenbloem om het ontgiftingsproces te ondersteunen. Ideale ‘gure herfstavondactiviteit’ :) Vind je die klei maar een gedoe? Geen probleem! Vervang door een warmwaterkruik of een kersenpitje en verstuif wat rozemarijn in de kamer. Gotcha ;)
14. Eet lever
Tot slot mijn ‘beste’ tip :) Je lever wordt blij als je af en toe lever eet. Ik weet het, het klinkt walgelijk. Let op ik heb het over lever van gezonde dieren die ‘juist’ en kosher gevoederd werden (koeien eten gras, gras en gras bijvoorbeeld), buiten konden rondlopen en geen medicijnen kregen. Maak hier geen compromissen! Een overtuiging onder heel wat mensen is dat lever gifstoffen zou opslaan. Dat klopt niet. De lever ontgift en is daarentegen een opslagplaats van ontzettend veel ‘klaar voor gebruik’ vitaminen en mineralen. Net die vitaminen en mineralen die het ontgiftingsproces ondersteunen…
Dit is een greep uit de vele dingen die je kan doen om je lever in topvorm te krijgen of te houden. Welke 3 tips lijken een haalbare kaart voor jou? Of wat doe jij nog om je lever te ondersteunen? Deel het hieronder. Ik lees het graag! Ik focus de komende tijd alvast op 3, 5 en 9.
Denk eraan: ‘You are the boss!’ En een wijze leider, vorst of koningin houdt al zijn onderdanen tevreden ;) Je lever heeft jouw aandacht dringend nodig!
Voel je vrij om dit artikel te delen! Dank je.
Kleine Zweedse kruidenbitter! Ik heb altijd een fles in huis (een wondermiddel tegen zwemwratten, trouwens) Ik wist niet dat dat (ook) zo goed is voor de lever…
Drink jij het puur of eerder verdund?
Groetjes,
Maaike
Wat goed dat je altijd een fles in huis hebt, Maaike.
En ik wist niet dat het ook werkt tegen zwemwratten. Haha :)
Maar het verwondert me niet want het is werkelijk ‘straf spul’.
Ik drink het dan ook eerder verdund. Puur vind ik het te heftig.
Fijne dag, els
Wratten?! Amai, dat ga ik proberen! Ik vecht er al jaren tegen.